XIII, Ab marrimen et ab mala sabensa

XIII.

Ab marrimen et ab mala sabensa

Vuelh er chantar, sitot chans no m' agensa,

Quar valors a preza gran dechazensa,

E paratges es mermatz en Proensa,

Et ay enic

Mon cor per la preizo del pros N Enric.

Ben deu esser marrida tota Espanha,

E Roma tanh e cove be que planha

Lo senador franc, de bella companha,

Lo plus ardit de Burcx tro en Alamanha;

A trop fallic

Quascus qu' el camp laysset lo pros N Enric.

Tug l' Espanhol, del Gronh tro Compostella,

Devon planher la preizo, que ges bella

Non fo ni es d' En Enric de Castella;

E 'l reys N Anfos, que tan gent se capdella,

Ab sen antic

Deu demandar tost son frair' En Enric.

Alaman flac, volpilh, de frevol malha,

Ja lo vers dieus no us aiut ni vos valla,

Quar a 'N Enric fallitz a la batalla;

Aunid' avetz Alamanha, ses falla,

Malvays mendic,

Quar sol layssetz el camp lo pros N Enric.

Que per valor et per noble coratge

Mantenia 'N Enricx l' onrat linhatge

De Colradi ab honrat vassalatge;

E 'l reys N Anfos, ab son noble barnatge,

Que a cor ric,

Deu demandar tost son frair' En Enric.

No tanh a rey que a tan ric coratge,

Quo 'l reys N Anfos, e tan noble barnatge,

Lays' estar pres home de son linhatge;

Doncx elh no s tric

Que no deman tost son frair' En Enric.

Recrezensa faran e volpilhatge

Tug l' Espanhol, silh que son de paratge,

Si 'n breu de temps no fan tal vassallatge

Don sion ric,

E paupre silh que tenon pres N Enric.

Paulet de Marseille.

XII, Pus partit an lo cor En Sordel e 'N Bertrans

XII.

Pus partit an lo cor En Sordel e 'N Bertrans

De l' adreg En Blacas, plus me non suy clamans;

Ieu partirai lo cors en mantas terras grans,

Lay un cartier auran Lombartz et Alamans

E Polia e Rossia e Frissa e Braymans;

Trastut vengan en Roma adhorar lo cors sans,

E fassa y tal capela l' emperayre prezans

On pretz sia servitz, joys et solatz e chans.

L' autre cartier auran Franses e Bregonhos,

Savoy' e Vianes, Alvernhas ab Bretos,

E 'l valens Peytavis, car lor platz messios; 

E s' ilh coart Engles y fan confessios,

No son tan malastruc que pueys no 'l trop hom bos;

Qu' el cors sans es pauzatz en loc religios,

E 'l reys cui es Paris gart lo be dels bricos,

Ab sen et ab largueza, qu' en aysi sera bos.

Lo ters cartier auran li valen Castelan,

E vengan l' azorar Gascon e Catalan

Et Aragones, car an fin pretz e prezan;

E si 'l rey de Navarra y ven, sapcha de plan,

Si non es larcx e pros, jes del cors non veiran;

Qu' el bon rey Castelan lo tenra en sa man,

Que donan e meten lo cors sans gardaran,

C' aysi renhet sos auis ab fin pretz sobeyran.

Lo cart cartier aurem nos autri Proensal,

Car si 'l donavam tot, trop no' 'n penria mal;

E metrem l' a San Gili, com en loc cominal:

E vengan Roergas e Tolzas atretal

E silh de Bederres, si volon pretz cabal,

C' ueymay auran li comt patz ab amor coral;

E gardara s cascus per mon vol a son sal,

Car grans cortz mentauguda ses donar res no val.

La testa del cors sans trametray veramen

Lay en Iherusalem, on dieus pres naysemen,

Lay al Saudan del Cayre, sol pren batejamen,

E presenti 'l la testa, may estiers la y defen;

E Gui de Guibelhet, car a fin pretz valen,

Garde be la vertut per la payana gen;

E si 'l rey d' Acre y ven, lays cobeitat d' argen,

E sia larcx e pros, e gart ben lo prezen.

Pus dieus a preza l' arma d' En Blacas francamen, 

Say serviran per luy man cavayer valen.

Pierre Bremon, de Noves.

XI, Molt mes greu d' En Sordel, quar l' es falhitz sos sens,

XI. 

Molt mes greu d' En Sordel, quar l' es falhitz sos sens, 

Que cuydava qu' el fos savis e conoyssens,

Per que dintre mon cors en suy era dolens,

Quar tan honrat condug don a tan avols gens

Cum lo cor d' En Blacatz qu' era sobrevalens;

Aora lo vol perdre, en que falh malamens,

Qu' aissi cum pert aquest ne perdria cinc cens,

Mas ja no y er perdutz entr' els flacx recrezens.

Que las dompnas valens lo partran entre lor,

Et en luec de vertutz lo tenran per s' onor:

E mi dons de Proensa, quar a de pretz la flor,

Prenda 'n premeiramens, e 'l gart per fin' amor.

Pueys mi dons de Bearn, quar a vera valor,

Vuelh qu' en prend' atressi tan qu' en torn la dolor,

Qu' ilh aura de sa mort, en gaug et en doussor;

Quar tos temps enanset son pretz e sa lauzor.

La comtessa prezans, dona de Vianes,

Vuelh que prenda del cor, pus a bon pretz conques; 

E gart lo ben e gen per la vertut que i es,

E penra 'l tos temps ben, si 'l guard' en totas res.

E 'l belha de la Chambra, en cui sera ben mes,

Vuell qu' en prend' atressi, pus a totz autres bes;

E gart lo en aissi cum fai son cors cortes,

E no 'l pot mielhs gardar al laus dels ben apres.

Na Guida de Rodes prendra del cor, quar fai

Sos bes grazir als pros, e quar totz bes li plai;

E gart lo ben e gen, quar ad elha s' eschai,

Que sitot ilh val pro, tos temps en valra mai.

Na Rainbauda del Baus prenda del cor assai,

Quar ilh es belha e bona et a bon pretz verai,

E gart lo ben e gen, quar tot quan gen l' estai

Garda, salvan s' onor e son plazen cors gai.

Silh de Lunelh, quar a verai pretz cabalos,

Vuelh que prenda del cor, qu' aissi s tanh, per amdos,

Quar ilh es belha e bona, e 'l cors plazens e bos,

E gart lo ben e gen, et aura 'n grat dels pros.

Pueys vuelh que del cor prenda la bella de Pinos,

Quar ilh es belha e bona et a plazens faissos,

E gart lo en aissi, quar sos cors amoros

Tenra 'l vertutz del cor tos temps gais e joyos.

De l' arma d' En Blacatz pens dieus lo glorios,

Qu' el cor es ab aquelhas de qu' el era enveyos.

Belh' Ermenda plazens, sol que dieus mi sal vos,

Cui que plass' o que pes, tos temps viurai joyos.

Bertrand d' Alamanon.