dimecres, 18 d’octubre del 2023

XXXIX, Belh m' es quan d' armas aug refrim (Guillaume de Montagnagout)

XXXIX.


Belh m' es quan d' armas aug refrim

De trompas lai on hom s' escrim,

E trazon prim

L' arquier melhor

Nostri e lor,

E vey de senhas bruella;

Adoncx trassalh

Cor de vassalh,

Tro que sos cors s' erguelha.


Com de Tolza, on plus es prim

Lo ricx, vos vey de pretz al cim;

E vuelh qu' aissi m

Don dieus s' amor,

Cum part lauzor

Vostre ric pretz capduelha;

Sol qu' a un talh,

Qui ara us falh

May ab nos no s' acuelha.


La Marcha, Foys e Rodes vim

Falhir ades als ops de prim,

Per qu' ie 'ls encrim,

De part honor

E de valor,

Don quasqus si despuelha;

Qu' en tal sonalh

An mes batalh

Don non tanh pretz los vuelha.


Jamais no s cug que s desencrim,

Quar trop s' a levat peior crim

Qu' el de Caim,

Hom qui l' amor

Del ric senhor

De Toloza era s tuelha;

Quar qui defalh,

Ni a senhor falh,

Greu er que no s' en duelha.

Si 'l rey Jacme, cuy no mentim, 

Complis so qu' elh e nos plevim, 

Segon qu' auzim,

En gran dolor

Foran ab plor

Frances, qui qu' o desvuelha;

E quar defalh,

Qu' ades no salh,

Totz lo mons lo 'n reiruelha.


Engles, de flor

Faitz capelh o de fuelha;

No us detz trebalh,

Neys qui us assalh,

Tro qu' om tot vos o tuelha.


Guillaume de Montagnagout.

XXXVIII, Estiers mon grat mi fan dir villanatge

XXXVIII.


Estiers mon grat mi fan dir villanatge

Li faillimen vironat de follia

D' un croi marques, e sai qu' eu fas follatge,

Q' ab escien failh per autrui follia;

Mas una res m' escuza, s' o enten,

Que si fossen cellat li faillimen,

Ja del faillir non agr' hom espaven;

E qui mal fa, ben dei sofrir q' om dia.


Per qu' eu dirai d' un fol nega barnatge,

Sosterra pretz, e destrui cortesia,

Qu' om ditz qu' es natz de Monferrat linatge,

Mas non pareis a l' obra qu' aissi sia;

Ans crei que fo fils o fraire de ven,

Tan cambia leu son cor e son talen:

En Bonifaz es clamatz falsamen,

Car anc bon faig non sap far a sa via.


Son sagramen sai eu qu' el mis en gatge

Als Milanes et a lur compagnia,

E 'n pres deniers per aunir son paratge,

E vendet lur la fe qu' el non avia;

Pero de fe d' eretges no 'l repren,

Qu' el jura leu e fail son sagramen;

E s' el annatz volgues rendre l' argen

Del sagramen, crei q' om lo quitaria.


Tant es avols e de menut coratge

Qu' anc jorn no 'l plac pretz de cavalaria,

Per qu' a perdut pro de son heritatge,

Q' anc non reqeis per ardiment un dia;

Mas qar a faz dos traimes tan gen

A son seingnor, a Tan primieramen,

Pois a Milan a cui frais convinen,

E cuia a obs cobrar sa manentia.


S' eu fos seigner ja no m feir' homenatge

Adrechamen, car sai qu' el no 'l tenria;

Ni m baisera mais de boch' el visatge,

Car autra vez la m baiset a Pavia,

Pois en baiset lo papa eissamen;

Donc pois aissi tota sa fe demen,

S' ab me jamais fezes paz ni coven,

Si no m baises en cul, ren no 'l creiria.


Ai! Monferrat plangues lo flac dolen,

Quar aunis vos e tota vostra gen,

Qu' aissi fenis l' onratz pretz veramen 

Que Monferratz per tot lo mon avia.


Aunit Marques, al diabol vos ren

Qui tal vassal taing aital segnoria.


Lanfranc Cigala.

XXXVII, Ja non creirai d' En Gui de Cavaillon

XXXVII.


Ja non creirai d' En Gui de Cavaillon

Qu' entr' els Franceis enpenga son leon

Per re que dompna 'l permetra ni 'l don;

Tan mal o fes al vencemen d' Uisson,

On non avia Francei ni Borgoignon;

Poiz auzem dir a 'N Guillem d' Esparnon

Que per paor desemparet Pisson,

Mal o fai Gui, car diz o c' anc non son,

Per deu, En Gui!


Per deu, En Gui, saubut es e proat

Q' el coms vos met d' un castel nou forsat,

Qe vos tengra per trop frevol lo grat,

Qui s' i mez es ab vostra volontat;

Ja non creirai qe tant aiatz brocat

Entr' els Franceis, cum sai avetz mandat;

En jutjamen o met d' En Reforzat,

Si vos es bos dins castel assejat,

Per deu, En Gui!


Bertrand Folcon.