XI, Mantas vetz sui enqueritz

XI.

Mantas vetz sui enqueritz

En cort cossi vers no fatz,

Per qu' ieu vuelh si' apelatz,

E sia lurs lo chauzitz,

Chanso o vers aquest chan;

E respon als demandan

Qu' om non troba ni sap devezio,

Mas sol lo nom, entre vers e chanso.

Qu' ieu ai motz mascles auzitz

En chansonetas assatz,

E motz femenis pauzatz

En verses bos e grazitz;

E cortz sonetz e cochans

Ai ieu auzit en verses mans,

E chansos ai auzidas ab lonc so,

E 'ls motz d' amdos d' un gran, e 'l chan d' un to.

E s' ieu en sui desmentitz

Qu' aisso no sia vertatz,

No er hom per me blasmatz,

Si per dreg m' o contraditz;

Ans n' er sos sabers plus grans

Entr' els bos, e 'l mieus mermans,

Si d' aisso m pot venser segon razo;

Qu' ieu non ai ges tot lo sen Salamo.

Quar es de son loc partitz

Domneys, que ja fon prezatz,

Mi sui alques desviatz

D' amor, tan n' estauc marritz!

Qu' entr' amairitz et amans

S' es m' es us pales enjans,

Qu' enjanan cre l' us l' autre far son pro,

E no i guardon temps ni per que ni quo.

Qu' ieu vi, ans que fo faiditz,

Si fos per amor donatz

Us cordos, qu' adreg solatz

N' issia e ricx covitz;

Per que m par que dur dos tans

Us mes no fazia us ans,

Quan renhava domneys ses tracio;

Greu es qui ve com es e sap com fo.

E non es tan relenquitz,

Sitot mi sui dezamatz,

Qu' ieu no sia enamoratz

De tal qu' es sima e razitz

De pretz, tan qu' a me es dans;

Pus la valors e 'l semblans

Son assemblat en tan bella faisso

Qu' om no i pot neys pessar meliurazo.

Ai! belh cors cars, gen noiritz,

Adregz e gen faissonatz,

So qu' ie us vuelh dir devinatz;

Qu' ieu no sui ges tant arditz

Que us prec que m' ametz, abans

Vos clam merce merceyans.

Sufretz qu' ie us am e no us quier autre do,

E ges d' aquest no m devetz dir de no.

Vas Malespina vai chans

Al pro Guillem qu' es prezans,

Qu' elh aprenda de tu los motz e 'l so,

Qual que s vuelha per vers o per chanso.

Na Beatritz d' Est, l' enans

De vos mi platz, que s fai grans;

En vos lauzar s' en son pres tug li bo,

Per qu' ieu de vos dauri mon vers chanso.

Aimeri de Peguilain.

X, Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital

X.

Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital 

Entre totz tres, e vos verges Maria, 

Nos gart, s' ilh platz, del mal fuec ifernal 

E del turmen que no falh nueg ni dia, 

E que fassam totz los sieus mandamens 

Si que venguam joyos e resplandens

El sieu regne, aissi cum resplan l' alba.

Los archangels e 'ls angels atretal

E totz los sans don la cortz es complia 

Preguon per nos del falhimen mortal 

Qu' el nos perdon, lo filh reyna pia, 

Selh que per nos sufric mort e turmen 

E passio, so sabem veramen,

E de si eys nos fe clardat et alba.

Dieus, vostr' amor e 'l guaug celestial,

E la doussor de la vostra paria

Nos gui e ns guar, e nos que siam tal

Que capiam en vostra companhia,

E que vas vos no fassam falhimen,

Ans vos amem de bon cor leyalmen,

Si que su 'l cel nos mostretz la vostr' alba.

Selh que per nos det son sanc natural,

E se liuret, e se mes en baylia,

Et en la crotz fon levatz atretal

E clavellatz e coronatz d' espia

Nos don a far qu' al jorn del jutjamen

Los nostres tortz no 'l sian remembramen,

Ans ab gran gaug nos men' en la su' alba.

Belh' estela d' Orien, dieu vos sal.

Tug preguem dieu que nos don bon ostal

En paradis on es clars jorns et alba.

Bernard de Venzenac.

IX, Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

IX.

Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

Guais e floritz, joyos, de bel semblan,

Be 'l devem doncx aculhir en chantan,

Pus el no fai de joy tan bel prezen,

Quar gaugz nos es donatz per alegrar,

E qui no l' a, si 'l deu far aparer,

Que de conort movon gaug e plazer,

Don hom en pren ades son miehs a far.

Quar si fos bon so que sol esser gen

Et agrades so que fon benestan,

Ieu cre qu' el temps valgra, qu' es atretan

Cum anc se fes, segon mon escien;

Mas quecx apren so que degr' oblidar,

Et oblida so que degra saber,

E leva sus so que degra chazer,

E bayssa jos so que degra levar.

Tot aisso fan li ric desconoyssen,

Qu' an mes derrier so qu' anava denan,

Don e condug, joy e solatz e chan,

E cuion pretz aver tot per nien;

Mas per razo non o podon portar,

Quar anc hom pros no fo ses pro tener,

Ni fo anc hom valen senes valer,

Ni bos ses be, li larcx senes donar.

En aissi an atras tornat joven

E gaug e pretz e valor e boban,

Qu' el guay dompney qu' om tenia entrenan

An li pluzor volt en deschauzimen;

E pus amors ten vil so qu' es plus car,

Non pot a dreg leial nom retener,

Quar qui despen tot son pretz en un ser

Pueys de cent jorns no pot tan recobrar.

Qu' ieu vi d' amor lo gaug e l' us e 'l sen;

Coblas e motz, cordos, anel e guan,

Solian pagar los amadors un an;

Ar es perdut qui demanes non pren;

Mas sazos fon qu' el maior don d' amor

Voli' om mais esperar que tener,

Et eras sai qu' ab lo complit voler

Moro 'l dezir que solon domnas far.

Per so val mais d' amor so qu' om n' aten

Que 'l cochos don desavinen no fan,

Que 'l dan son bo e plazentier l' afan,

E 'l sospir dous e 'l maltrag eissamen;

Mas pueys qu' amors non pot plus luenh anar,

D' aqui en lai torna en non chaler,

E muda 'l cor e ven en dezesper,

E drutz repren so que sol dezirar.

Dieus sal Rodes, qu' el a senhor valen,

Larc e cortes, savi e gen parlan,

E de donar a trop mager talan

Que de tener non a selh que o pren,

Qu' ieu 'n sai lo ver e mielhs a cuy en par;

E dieus don li bona via tener

De ben en mielhs e de pretz en poder,

Qu' els adregz fagz d' amor puesc' heretar.

Vas Anduza vuelh mon chant enviar,

Quar talant ai de mon senhor vezer,

Quar creys meten de pretz e de poder,

E viu ab gaug e vol jauzens estar.

Senher Guirautz, re no sap melhurar

Lo plus sabens el vostre captener;

Quar gaug de cor e vida de plazer

A qui ab vos pot viure ni renhar.

Hugues Brunet.