XIV.
Quan vey pels vergiers desplegar
Los sendatz gruecx, indis et blaus,
M' adoussa la votz dels cavaus,
E il sonet que fan li joglar
Que viulan, de trap en tenta,
Trompas e corns e grailles clar;
Adoncs vuelh un sirventes far
Tal qu' el coms Richartz l' entenda.
Ab lo rey mi vuelh acordar
D' Aragon, e tornar en paus,
Mas trop fon descauzitz e braus,
Quan venc sai per nos osteiar;
Per qu' es dregz qu' ieu lo 'n reprenda,
E dic o per lui castiar;
E vuelh que de mi aprenda.
Ab mi 'l volon tug acuzar;
Q' us mi comtet de sos vassaus
Que de Castelhot ac mal laus,
Quan ne fes N Espaignol gitar,
E no m par que si defenda
Ves elh, si l' en auza proar,
E quan intret per covidar,
Conquerrec lai pauc de renda.
Hueymais non li puesc ren celar,
Ans li serai amicx coraus;
Guastos, cui es Bearns e Paus,
Mi trames sai novas comtar,
Que de sos pres pres esmenda
Del rey, qu' els i degra liurar,
E volc en mais l' aver portar
Que hom totz sos pres li renda.
Que so m' an dig de lui joglar
Qu' en perdon an fag tot lur laus
E s' anc det vestirs vertz ni blaus,
Ni lur fes nulh denier donar;
Lag l' es qu' om l' en sobreprenda,
Que d' un sol s' en saup tot pagar
D' Artuset, don fai a blasmar,
Qu' als Juzieus lo mes en venda.
Peire joglar saup mal pagar
Que 'l prestet deniers e cavaus,
Que la vielha, cui Fontevraus
Atent, lo fes tot pesseiar,
Qu' anc l' entresenh faitz ab benda
De la jupa del rey d' armar,
Que ilh baillet, non lo poc guizar,
Qu' om ab coltelhs tot no 'l fenda.
Peire Roys saup devinar
Al prim qu' el vi jove reyaus,
Que dis no seria pros ni maus,
E parec be al badalhar:
Reys que badal ni s' estenda,
Quan aug de batalha parlar
Sembla o fassa per vaneiar,
O qu' en armas non s' entenda.
Ieu lo perdo, si m fe mal far
A Catalans ni a Laraus,
Car lo senher cui es Peitaus
Lo i mandet, non auset als far;
E reys que logier atenda
De senhor, be 'l deu afanar,
Et el venc sa per gazagnar
Mais que per autra fazenda.
Voill sapcha 'l reys et aprenda
De son grat, e fassa chantar
Mon sirventes al rey navar,
E per Castelha l' estenda.
Bertrand de Born.
