IX.
Belh senher dieus, quo pot esser sufritz
Tan estranh dols cum es del jov' enfan,
Del fill del rey de Castella prezan,
Don anc nulhs homs jorn no s parti marritz,
Ni ses cosselh ni dezacosselhatz;
Qu' en lui era tot lo pretz restauratz
Del rey Artus qu' om sol dir e retraire,
On trobavan cosselh tug bezonhos;
Ar es mortz selh que degr' esser guizaire,
Lo mielhs del mon, de totz los joves bos.
Anc filhs de rey no fon vistz ni auzitz
Qu' en tan ric loc fos vengutz per semblan,
Don man dolen n' iran tos temps ploran,
Quar plus es grans, quan degra esser fenitz,
Lo dols de luy, que quant es comensatz;
Quar elh era en tan ric loc pauzatz,
Qu' anc non nasquet tan desastrucs de maire
Que lai non fos astrucx totas sazos;
Don paradis puesc dir, al mieu veiaire,
Qu' es aital cortz que no y a sofraytos.
Ben degra esser Ferran capdels e guitz,
S' a dieus plagues que est mon ames tan
Lo belh e 'l bo a tot fag benestan,
Lo larc e 'l franc, lo valen e 'l grazitz,
Don cuiavon qu' en elh fos esmendatz
Lo jove reys, e 'N Richartz lo prezatz,
E 'l coms Jaufres, tug li trey valen fraire
Cui semblava de cors e de faissos
E de ric cor, e de totz bes lo paire,
Qu' er es dolens de proeza e de dos.
Anc joves reys no fon natz ni noyritz,
Del flum Jordan tro al solelh colguan,
Don fos tal dol, pus neguero 'l jaguan;
Quar li Franses ne fan dol e grans critz,
E li Engles, tug silh d' ams los regnatz,
Li Alamans, totz lors ricx parentatz,
Senhor del mon, e 'l valen emperaire,
E Samsuenha, Espanha et Aragos,
Qu' *al mon non es crestias de lunh aire
Que sieus liges o dels parens no fos.
Mas elh era sobre totz elegitz
El melhor loc, si visques mais un an,
Servir a dieu de cor e de talan,
Fons de belhs dos, murs contra 'ls Arabitz,
Solelh de mars, abrils renovellatz,
Miralh del mon, ab cuy pretz es renhatz;
Qu' en dirai pus, que nulhs no sap retraire
Lo dampnatge que sest mon doloiros
A pres en luy; e dieus, vers perdonaire,
Perdon' a luy, pus venjatz s' es de nos.
Ai! quals dols es, quar elh es chastiaire
A tot lo mon, als valens et als pros!
Giraud de Calanson.
