diumenge, 10 de desembre del 2023

Guillaume Figueira. Del preveire maior

Guillaume Figueira.


Del preveire maior

E del emperador

Volgra paz entre lor,

Q' aissi foran marrit

Li Turc e l' Arabit:

Mas trop amaramen

Mena chascuns zo qe ten

E trabaillon si de nien,

Quar nienz es tot zo q'om pot chauzir,

Segon aqo qe es a devenir.


A Dieu, nostre Seinhor,

Qi per nos ac dolor

En la crois e paor,

Segon q' avem auzit,

Coman mon esperit,

Q'el gar de perdemen...

Per q'ai de passar mar talen

Si poges far adrechamen,

Qar lai pot hom, si onran, Dieu servir;

E en aissi volgra mos tortz delir.


Mas qar non ai richor

De passar ab honor,

Remanc sai ab tristor,

Qan pes zo q'ai merit;

Ni com seran grazit,

Sobre tota autra gen,

Cill qi seran de Dieu serven

Lai on el reinhet humilmen;

E a aital conquist fai bon venir

Ont hom conqier gaug qe non pot falhir.


Qe 'l bon envazidor

E 'l bon combatedor

Devon tut a un crit

Passar, qar er complit,

Ab gran afortimen,

De cobrar lo sant monimen;

E non ha cor d' ome valen

Qi lai non vol l' arma e 'l cors enantir

On el nascet e volc per nos murir.


A aqel Dieu mi ren

Q'en la Vergen venc veramen,

E volc per nostre salvamen

Anta e dolor e peina e mor sufrir

E pietat e turmen e consir.


Al pro comte valen

De Tolosa, m digaz breumen

Estiers q'el sapcha veiramen

Qe per so 'l volc Dieus part totz enantir,

Que lai on el nasces l' anes servir.

Guillaume Anelier de Toulouse. Ara farai, sitot no m platz

Guillaume Anelier de Toulouse.


Ara farai, sitot no m platz

Chantar verses ni chansos,

Sirventes en est son joyos,

E sai qu' en seray blasmatz;

Mas del Senhor suy servire

Que per nos suferc martir

Et en crotz denhet morir,

Per qu' ieu no m tem de ver dire.


Quar vey quel temps s' es camjatz

E 'ls auzelets de lurs sos,

E paratges que chai jos,

E vilas coutz son prezatz

Clercx e Frances cuy azire;

Qu' ieu per ver lur vey dregz delir,

E merces e pretz veuzir;

Dieus m' en do so qu' ieu 'n dezire.


Tant es grans lur cobeytatz

Que dreytura n' es al jos,

Et engans e tracios

Es dreitz per elhs apellatz:

Don pretz, dos, solatz e rire

Franh, e vezem car tenir

Los malvatz, que ges servir

Non podon Dieu, ni ver dire.


Per qu' ieu suy al cor iratz,

Quar aissi s pert ad estros,

Per sofracha d' omes bos,

Aquest segles ves totz latz;

Qu' ieu vey qu' hom met en azire

Drechura per fals mentir,

E 'l tort ans qu' el drech escrir,

E 'l mals enans qu' el bes dire.


Joglars ben son dezamatz,

La flors dels valens baros,

Cuy cortz, domneyars e dos

Plazion, joys e solatz;

Qu' er si re als voletz dire

Vos pessaran d' escarnir,

Quar ja no 'ls pot abellir

Qu' aver; aver lur tolh rire.


Lo valens coms, sens fench dire,

Mante pretz e s fa grazir

D' Astarac, e 'l platz servir

E donar e joy e rire.


Serveri de Gironne.

Serveri de Gironne.


A greu pot hom conoisser en la mar

Cami, sitot s' en passa linhs e naus;

E sitot s' es la mars plan' e suaus

Pot greu l' aigua planamen mezurar;

Encaras mens ve ni conoys e sap

L' engenh e 'l mal qu' en falsa femna cap.


E qui l' auzelh ve contra 'l cel volar,

Greu pot saber lo loc on s' an ni s paus,

E las fuelhas d' un pin e de dos faus

Pot greu, e 'l cel las estelas, comtar;

Encaras mens cre que ses dan escap,

Qui vil femna acuelh dins en son trap.


E cel que ve per una roc' anar

Una serpen, ab qu' el ver dire n' aus,

Greu y ve pas, cami, tras' et esclaus,

On pusc', aissi cum la serpens, passar;

Encaras mens, e non o dic a gap,

D' avol femna estors que no y mescap.


A greu pot hom lo solelh aturar,

E tant obrar que blasmes sia laus,

Et ors anhelh, e galhs grua e paus,

E la luna, quant es creyssens, mermar;

Encaras mens cre que nulh be acap

S' ab femna vil vol jazer sotz un drap.


E pot hom greu los quatre vens liar

Si qu' els tenha dins sa maison enclaus;

Et un leon, quant es esquius e braus,

Pot greu aissi cum cavalh enfrenar;

Encaras mens pot venir a bon cap

Ab vil femna, qu' a tot ben no l' arap.


La dona 'ls cartz e sobrepretz a 'n cap

D' ensenhamen e de laus, ses tot gap.


Al rey Peire nulh autre rey no sap,

Per qu' ab Dieu tratz totz sos faitz a bon cap.

___


Baile, jutge, cosselhier d' aut senhor,

Devon aver mans bos aips per razo;

A cascun tanh qu' aya perfectio

En so que te, membran del criator;

E deu aver leu apercebemen

Ab membransa e san entendemen,

E que sia cortes e gen parlans,

Et ab belhs ditz sos fis cors acordans.


E deu temer lo Senhor per amor,

E que per temps carvenda e perdo

E sia purs, subtils ab engenh bo,

Humils e francs al gran et al menor;

E no paus platz ni fass' afortimen

Lay on non deu, ni paus leu jutjamen

Lay on forsa sia ni poders grans,

Ni dreg menan no si' en res duptans.

Aman vertat tot fals acuzador,

Esquiu lunhan, messonj' e fag fello;

E deu aver savia entensio,

E voler pro e mais mil tans honor;

E costumatz tanh que sia tan gen

Que governar se puesca tota gen,

E de totz selhs que penran tort aidans,

Et a cascun son dreg adreg bailans.


E trop manjar esquiv' e la calor

Del vi que tolh sen, donan mal resso,

E femnas vils, e selhs qu' ab erguelh so,

Qu' azira Dieus mais que nulh' autr' error;

E non dezir' aver aur ni argen,

Mas dignetat am' e pruesm' e paren,

E dels estranhs e dels justz si' amans,

E dels sans locx de Dieu curos gardans.


E no s biays per grat ni per temor

Qu'a son senhor lial cosselh no do,

Esgardan be renda e messio

Per mielhs saber e triar lo maior;

E deu esser d' azaut aculhimen

A totz aquels qu' en la cort son venen,

E de totas novelhas demandans,

E dels sotzmes als grans ops cofortans.


E deu sofrir la complection gen

D' aquels sotzmes a ley de passien;

E si mais a sia pus merceyans,

E ja non er l' us dels autres clamans.

La dona 'ls cartz e sobrepretz a 'n sen,

E 'l nostre reys cor ab mais d' ardimen

Qu' Alixandres, Olivier ni Rotlans,

Qu'ab pauc dels sieus es fortz otra 'ls pus grans.

//

https://www.literaturaeuropea.es/autores/antologia-de-trovadores/cerveri/